مشکل باد کردن باتری سرفیس: زوایای پنهان و گفت‌وگو با متخصص‌ها
باتری‌های سرفیس پرو و سرفیس بوک به‌شدت باد می کنند؛ اما مایکروسافت همچنان سیاست سکوت را در پیش گرفته است.
سری تبلت‌ها و لپ‌تاپ‌های رده‌بالای مایکروسافت محبوبیت زیادی بین کاربران دارند. اما پس از چند سال کار کردن، بسیاری از دستگاه‌های سرفیس با مشکلی مواجه می‌شوند که آنها را بلااستفاده می‌کند. در زبان خلاقانه و سنگدلانه‌ی اینترنت، این مسئله با عنوان «بالش اسپایسی» شناخته می‌شود! البته به زبان ساده می‌توان این پدیده را باد کردن باتری سرفیس معرفی کرد. در ادامه با آرتل همراه شوید.
باد کردن باتری تقریبا در همه‌ی مدل‌های گوشی، تبلت یا لپ‌تاپ اکثر تولیدکنندگان لوازم الکترونیکی دیده می‌شود. اما اگر قرار به برگزاری رقابت باشد، سرفیس‌های مایکروسافت برای روی سکو رفتن تلاش خواهند کرد! نه تنها میانگین باد کردن باتری سرفیس‌ها به‌شکلی غیرعادی بسیار بالاست، بلکه از آن جایی که این دستگاه‌های گران‌قیمت طوری طراحی نشده‌اند که قابل‌تعمیر باشند، این اتفاق می‌تواند ناقوس مرگ آنها را به صدا دربیاورد. اما همچنان مایکروسافت اقدام به انکار این موضوع می کند.
مدل‌هایی که بیش‌تر تحت تاثیر این مشکل قرار گرفته‌اند، Surface Pro 4 و نسل اصلی Surface Book هستند؛ اما باد کردن باتری در Surface Pro 5، Surface Pro 6، Surface Pro 7، Surface Book 2، Surface Laptop 1 و حتی مدل‌های دیگر هم دیده می‌شود.
باد کردن باتری سرفیس های مایکروسافت
امروزه باتری‌های لیتیوم یونی پرکاربردترین نوع باتری در لوازم الکترونیکی مصرفی هستند. مانند هرچیز دیگری، به‌لطف آنتروپی، اوضاع باتری‌های لیتیوم یونی وخیم‌تر می‌شود. مثلا یک باتری جدید که با هربار شارژ، 5 ساعت شارژ نگه می‌دارد، بعد از چند صد بار شارژ شدن، فقط 3 ساعت شما را همراهی می‌کند.
اما چیزی که طبیعی نیست، باد کردن باتری‌های لیتیوم یونی است. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که واکنش‌های شیمیایی برنامه‌ریزی شده برای باتری در معرض خطر قرار می‌گیرند و فرآورده‌های جنبی گازی (غالبا دی‌اکسید کربن یا CO2) تولید می‌شوند. این ترکیب می‌تواند شامل گازهای هیدروژن فلوراید (HF) و به‌طور بالقوه گاز سمی فسفریل فلوراید (POF3) باشد. به‌دلیل نبود راه فرار، این گازها به کیسه‌ی باتری فشار وارد می‌کنند و باعث باد کردن آن می‌شوند. وقتی باتری به‌اندازه‌ی کافی باد می‌کند تا به دیواره‌ی محفظه‌اش برسد، به هل دادن ادامه می‌دهد.
اگر تابه‌حال متوجه برآمدگی روی لپ‌تاپ یا تبلت خود شده‌اید، احتمالا دلیل آن باد کردن باتری باشد. برآمدگی ممکن است ناچیز باشد (مثلا در صاف نماندن لپ‌تاپ روی میز خودش را نشان دهد) یا به‌طور دردناکی آشکار شود و آن‌قدر رشد کند تا بدنه‌ی دستگاه دو پاره شود و بالش اسپایسی (باد کردن باتری سرفیس) خودش را نشان دهد.
باتری دستگاه‌های سرفیس پرو و سرفیس بوک پشت صفحه نمایش لمسی قرار دارد و باد کردن آن، اغلب پیش از نمایان شدن نقطه‌های رنگ‌پریده در نمایشگر اتفاق می‌افتد. این نقطه‌ها ممکن است در گذر زمان همراه با افزایش ورم باتری جابه‌جا شوند. لازم به یادآوری است که سرفیس بوک‌ها یک باتری ثانویه هم در زیر پایه‌ی کیبورد دارند.
کاربران Surface که متوجه باد کردن باتری می‌شوند، باید فورا دستگاه خود را کنار بگذارند. با این گجت‌ها باید با احتیاط برخورد شود؛ چراکه باتری آنها می‌تواند آتش بگیرد و گازهای سمی آزاد کند. این نکته در مورد همه‌ی دستگاه‌هایی که باتری متورم دارند صدق می‌کند و دارنده‌ی آنها باید به فکر تعمیر، تعویض یا بازیافت این قطعه باشد.
اما مشکل کاربران Surface بزرگ‌تر از این حرف‌هاست؛ چرا که دستگاه‌های مایکروسافت به‌گونه‌ای طراحی نشده‌اند که باتری آنها قابل‌تعویض باشد. البته سرفیس‌ها تنها دستگاه‌هایی نیستند که تعمیر آنها دشوار است؛ تمامی لوازم الکترونیکی رده‌بالای نازک و براق مانند مک‌بوک‌های اپل به تعمیرناپذیر بودن توسط کاربر شهرت دارند. با این حال، سرفیس‌ها به این دلیل که خود مایکروسافت باتری‌های آنها را تعویض نمی‌کند، انگشت‌نما شده‌اند. اگر باتری دیگری بخواهید، مایکروسافت، سرفیس دیگری به شما می‌فروشد. اما به‌عنوان مثال، اپل باتری مک‌بوک را در ازای هزینه‌ای تقریبا 200 دلاری تعویض می‌کند.
نه اینکه بگوییم جایگزین کردن باتری Surface غیرممکن است. شما همیشه می‌توانید دستگاه خود را به تعمیرگاه‌های شخص ثالث بسپارید یا خودتان دست به کار شوید. اما حواس‌تان باشد که کار آسانی در پیش ندارید و در صورت اشتباه می‌توانید دستگاه‌تان را از بین ببرید. حتی تعمیرکاران حرفه‌ای مانند تکنسین های حرفه ای آرتل هم توصیه می‌کنند خودتان اقدام به تعویض باتری سرفیس نکنید؛ مخصوصا اگر سابقه‌ی تعویض لوازم این‌چنینی را ندارید.
چند سرفیس با مشکل باتری‌های باد کرده دست و پنجه نرم می‌کنند؟
مطالب متعددی که در انجمن‌های سرفیس، زیرشاخه‌ی سرفیس در Reddit و فروم‌های مایکروسافت منتشر شده‌اند و هزاران کاربری که باد کردن باتری سرفیس را گزارش داده‌اند، ابعاد فاجعه را نشان می‌دهند. این‌ها فقط نمونه‌ای از گفت‌وگوهای آنلاین است. از 257 موردی که در این‌جا یعنی سایت Engineering.com به ثبت رسیده، 101 دستگاه از سری سرفیس پرو (نسل‌های سوم تا هفتم)، 87 نمونه از سری سرفیس بوک (نسل‌های اول و دوم)، 6 مورد از لپ‌تاپ‌های سرفیس (نسل‌های اول و سوم) و 63 دستگاه نامشخص بودند.
یکی از کاربرانی که با او صحبت کرده‌ایم، سرپرست بخش فنی شرکت آرتل است. جان (اسم واقعی او چیز دیگری است) از ۶۰ سرفیس، شامل ۳۵ سرفیس بوک نسل اول و ۲۵ سرفیس بوک نسل دوم سرپرستی می‌کند. بعد از به‌کارگیری سرفیس بوک در سال ۲۰۱۷، جان شاهد بروز مشکل باد کردن باتری در ۱۳ مورد از این دستگاه‌ها شده است (این مسئله هردوی مدل‌های سرفیس پرو ۱ و ۲، همچنین هردو بخش نمایشگر و کیبورد را در بر می‌گیرد). تنها سرفیس پرو 4 این شرکت هم باد کرد تا مجموعا ۲۳ درصد از خریدهای این مجموعه از مایکروسافت به شکست منجر شده باشد. در مقابل، جان مسئول حدود ۹۰ لپ تاپ دل هم است که ۵ مورد از آنها با مشکل ورم باتری مواجه شده‌اند؛ یعنی ۵.۵ درصد خرابی.
جان می‌گوید: «چهار برابر بودن آمار خرابی واقعا بد است و چیزی که آن را بدتر می‌کند این است که سرفیس‌ها باید کلا تعویض شوند؛ درحالی‌که ما می‌توانیم باتری‌های دل را عوض کنیم».
چرا باد کردن باتری در میان سرفیس‌ها این‌قدر رایج است؟ در مورد سرفیس پرو، تکنسین های مجرب آرتل طراحی ضعیف سیستم خنک‌کننده را مقصر می‌داند. گرماگیر سرفیس پرو (قطعه‌ای فلزی که در بسیاری از دستگاه‌های الکترونیکی وجود دارد و وظیفه‌اش دور کردن گرما از پردازنده‌هاست) دقیقا بالای باتری‌ها جاسازی شده. حرارت، سرعت خراب شدن باتری را افزایش می‌دهد؛ بنابراین قرار دادن گرماگیر روی کیسه‌ی باتری لیتیوم یونی، حکایت از طراحی و انتخابی عجیب دارد.
«ما هیچ منطقی برای جا دادن گرماگیر در بالای باتری پیدا نمی‌کنیم؛ چراکه کسی نمی‌خواهد باتری داغ شود». تکنسین های آرتل ادامه می گویند: «براساس تجربه‌ی شخصی‌مان، تاکنون هیچ دستگاه دیگری را ندیده‌ایم که در آن گرماگیر را روی باتری نصب کنند».
آیا خودنمایی و بسیار باریک جلوه دادن سرفیس پرو باعث شده مایکروسافت جای دیگری برای قرار دادن گرماگیر پیدا نکند؟ نه، تکنسین های آرتل تاکید می‌کنند: «جاهای زیادی وجود دارد که مایکروسافت می‌توانست به‌کمک آنها گرماگیر را از باتری دور نگه دارد».
این دلایل در مورد سرفیس بوک صدق نمی‌کند، زیرا گرماگیر آن زیر باتری لیتیوم یونی و نمایشگر لمسی قرار گرفته است. اما به اعتقاد تکنسین های آرتل این مسئله مشکلات حرارتی دیگر را حل نمی‌کند. «سرفیس بوک بهتر از سرفیس پرو طراحی شده، اما باتری‌های این سری هم باد می‌کنند… با اینکه گرماگیر در بالای باتری جای نگرفته، اما گرما راهی برای گریز پیدا نمی‌کند و بنابراین حرارت در داخل دستگاه باقی می‌ماند».
فاسد شدن باتری همیشه منجر به باد کردن نمی‌شود و گاهی این قطعه بدون نشانه‌ای مشخص خراب می‌شود. بنابر تجربه‌ی تکنسین های آرتل، باتری‌های سرفیس‌ها در مقایسه با دستگاه‌های دیگر، تمایل بیش‌تری به خراب شدن دارند. «هر دستگاهی میزان مشخص و محدودی چرخه‌ی شارژ دارد». مامون با اشاره به تعداد دفعاتی که باتری در دوران حیاتش شارژ و خالی می‌شود، توضیح می‌دهد: «در بیش‌تر دستگاه‌هایی که من می‌بینم، خرابی باتری‌ها پس از 800 تا 1000 چرخه‌ی شارژ شروع می‌شود. اما در سرفیس‌ها، این تعداد به 200 تا 350 سیکل شارژ محدود می‌شود. احساس می‌کنم Surface در زمینه‌ی طراحی نیازمند تغییرات بسیار است».
آیا باد کردن باتری سرفیس خطرناک است؟
باد کردن باتری صرفا مسئله‌ای زیبایی‌شناختی نیست، بلکه خطرات ایمنی خاصی را نیز به همراه دارد. خطر ذاتی باتری‌های لیتیوم یونی در سال 2016 و با آتش گرفتن دست‌کم 35 دستگاه گوشی گلکسی نوت 7 (و جمع‌آوری آن از سطح بازارهای جهانی) به آگاهی عموم رسید. اکثر خطوط هوایی ورود این موبایل به هواپیما را ممنوع کردند و یک کاربر هم به‌دلیل استنشاق دود در بیمارستان بستری شد. این مشکل از باتری‌های معیوب نشات می‌گرفت.
در شرح خطرات بالقوه‌ی باتری‌های لیتیوم یونی به مشکل گوشی Note 7 اشاره کردیم که به‌خاطر ایرادی در طراحی به‌وجود آمد که باعث اتصالی داخلی در باتری می‌شد و انرژی ذخیره شده در این قطعه را به‌سرعت تخلیه می‌کرد. باد کردن باتری سرفیس ، مسئله‌ای متفاوت است و پاسخ این پرسش که آیا این باتری‌ها خطرناک هستند یا خیر، بستگی به کسی دارد که از او سوال می‌کنید.
مایکروسافت باد کردن باتری سرفیس ها را نگران‌کننده نمی‌داند و در بحث مراقبت از باتری سرفیس، این‌گونه اظهار نظر می‌کند:
«انبساط باتری ناشی از خرابی نگران‌کننده نیست و اغلب به‌دلیل ساختار غیرقابل اشتعال گاز کربن دی‌اکسید (CO2) اتفاق می‌افتد. اگر دستگاهی دارید که باتری آن در پشت محفظه به‌طور واضح منبسط شده، توصیه می‌کنیم استفاده از آن را متوقف کنید. شما باید دستگاه را با احتیاط لمس کنید تا از وارد آمدن فشار و احتمال سوراخ شدن سلول باتری پیش‌گیری شود.»
این پیام برای کاربران سرفیس با باتری‌های باد کرده، خیلی روشن یا دلگرم‌کننده نیست. بیش‌تر شبیه به ملاقات با سگ ناشناسی است که صاحبش می‌گوید: «نگران نباشید، گاز نمی‌گیرد. فقط انگشت‌های‌تان را از دهانش دور نگه دارید».
رقیبان مایکروسافت هم در مورد باتری‌های ورم کرده چنین بیانیه‌هایی را صادر کرده‌اند.
مثلا Dell درباره‌ی باتری لپ‌تاپ‌هایش گفته است:
«اگرچه باد کردن بسته‌ی باتری بیان‌کننده‌ی نگرانی ایمنی نیست، شما نباید از قطعات ورم کرده یا آسیب‌دیده استفاده کنید».
HP چنین می‌گوید:
«باتری باد کرده نشان‌دهنده‌ی مشکل ایمنی نیست… به‌منظور محافظت از دستگاه خود در برابر آسیب‌های احتمالی، HP توصیه می‌کند مشتریانی که با باد کردن باتری روبه‌رو می‌شوند، تا زمان جایگزین شدن باتری، به استفاده از نوت بوک خود ادامه ندهند».
لنوو کمی از این جریان فاصله می‌گیرد و به خطر احتمالی کوچکی اعتراف می‌کند:
«در بیش‌تر موارد، ورم کردن باتری که بر اثر آسیب‌های مکانیکی به سیستم ایجاد شده، مشکل امنیتی محسوب نمی‌شود؛ چراکه باد کردن در درجه‌ی اول محصول گاز دی‌اکسید کربن بی‌خطر است. با این حال، در برخی موارد نادر، تورم بیش از اندازه ممکن است به موقعیت‌های خطرناک ختم شود. بنابراین لنوو توصیه می‌کند برای دوری از خطر پنچری کیسه و آسیب‌های بعدی، با همه‌ی باتری‌های بیش از حد باد کرده با دقت برخورد کنید.
برای آنان که قصد دارند از نزدیک و شخصا با باتری‌های متورم برخورد کنند، پیغام‌های امنیتی بسیار متفاوت هستند. iFixit به‌عنوان مرجعی محبوب که راهنمای تعمیر لوازم الکترونیکی را ارائه می‌کند، نسبت به مایکروسافت و دیگر تولیدکنندگان لپ‌تاپ، موضعی متفاوت در این باره اتخاذ کرده است:
«باتری لیتیوم یونی ممکن است آتش بگیرد یا منفجر شود. با مسئولیت خودتان و با احتیاط کامل، اقدام به جداسازی باتری ورم کرده از دستگاه کنید».
BatteryWorld تولیدکننده‌ی بزرگ و استرالیایی باتری هم اذعان می‌کند:
«باتری‌های باد کرده اگرچه معمولا این‌طور نیست، نشانه‌ی مشخصی از خطر هستند… حتی اگر دستگاه شما هنوز کار می‌کند، باتری باید فورا جایگزین شود. استفاده از این دستگاه یا اتصال آن به جریان برق خطرناک است».
تکنسین های آرتل که شخصا صدها باتری باد کرده را تعویض کرده اند، تاکنون حین کار آسیب جسمانی ندیده اند. در هر حال، رعایت نکات ایمنی برای آنها در اولویت قرار دارد. هنگام تعویض باتری‌های باد کرده، تکنسین های آرتل از تجهیزات ایمنی شامل دستکش و عینک‌های مخصوص استفاده می‌کنند. آنها برای پیش‌گیری از آسیب‌های سوراخ شدن احتمالی کیسه‌ی باتری یک دستگاه دودگیر دم دست دارند. آنها از ابزارهای فلزی استفاده نمی‌کنند. آنها در استفاده از حرارت بسیار محتاط هستند که این مسئله در مورد سرفیس بسیار ضروررت دارد؛ چراکه برای نرم کردن چسب قوی نگه‌دارنده‌ی باتری چاره‌ای جز استفاده از گرما وجود ندارد.
تکنسین های آرتل می‌گویند: «اگر خیلی داغش کنید، باتری می‌تواند منفجر شود… در دوران کارمان به‌عنوان تکنیسین، باتری‌هایی زیادی را دیده‌ایم که منفجر شده‌اند. خیلی از تعمیرات را خودمان انجام می‌دهیم؛ چون نمی‌خواهیم جان دیگران را به خطر بیندازیم».
چندی پیش، یک کاربر در انجمن پشتیبانی مایکروسافت عکسی از سرفیس پرو 4 خود را پس از آتش گرفتن باتری باد کرده‌ی آن منتشر می‌کند. دقیقا مشخص نیست آتش‌سوزی چگونه آغاز شده، اما در پاسخ، یکی از کارکنان مایکروسافت تقصیر را به گردن کاربر می‌اندازد: «بررسی‌های مایکروسافت نشان می‌دهد در این مورد خاص، باتری توسط شیئی خارجی که وارد دستگاه شده، سوراخ شده است». این نماینده در ادامه به کاربران توصیه می‌کند خودشان اقدام به تعویض باتری باد کرده نکنند.
مایکروسافت چگونه به مشکل باتری سرفیس واکنش نشان می‌دهد؟
بیش‌تر کاربرانی که باد کردن باتری سرفیس خود را گزارش کرده‌اند، چند سال این دستگاه را در اختیار داشته‌اند. سرفیس‌ها یک سال ضمانت شده‌اند، اما به‌نظر می‌رسد مایکروسافت باید مدت زمان گارانتی باتری‌های باد کرده را به سه سال افزایش دهد. سندی رسمی از این سیاست وجود ندارد، اما مطابق با ده‌ها گزارشی است که کاربران ارائه کرده‌اند. در این دوره‌ی سه ساله، سرفیس‌هایی که با مشکل باد کردن باتری روبه‌رو شده‌اند، بدون هیچ هزینه‌ای تعویض خواهند شد.
فراتر از این گارانتی سه ساله‌ی غیررسمی، واکنش مایکروسافت نسبت به باتری‌های باد کرده، نامشخص است. بعضی کاربران اعلام کرده‌اند این شرکت دستگاه‌های آنها را پس از سه سال به‌طور رایگان تعویض کرده؛ اما به برخی دیگر پیشنهاد شده سرفیس‌های بازسازی شده توسط شرکت را به قیمتی پایین‌تر خریداری کنند. گارانتی تعویض فقط 90 روز اعتبار دارد و کاربران زیادی خبر داده‌اند باتری دستگاه‌های جایگزین شده هم باد کرده‌اند!
آن دسته از کاربرانی که پس از پایان دوره‌ی گارانتی موفق به جایگزینی سرفیس خود شده‌اند، این خدمت کم‌نظیر را از طریق فروشگاه‌های فیزیکی مایکروسافت دریافت کرده‌اند که متاسفانه در میانه‌ی همه‌گیری کرونا بسته شده‌اند و فعلا خبری از بازگشایی آنها نیست.
ما با یکی از کارکنان سابق فروشگاه‌های تخصصی مایکروسافت صحبت کرده‌ایم؛ فروشگاهی که خود شرکت آن را «کیوسک» می‌نامد و با فروشگاه‌های بزرگ این شرکت فرق دارد (مایکروسافت در سال 2019 کیوسک‌های خود را بست و یک سال بعد، آنها را به‌طور کامل جمع‌آوری کرد). این کارمند (که نخواست نامش فاش شود) به یاد دارد که در دوران دو ساله‌ی حضورش در فروشگاه، مشکل باد کردن باتری بسیار شایع بود:
«ما واقعا کلافه شده بودیم… در یک هفته‌ی کم‌کار، شاید سه یا چهار مورد در هفته. در هفته‌ی پرکار احتمالا دو مورد در روز. این مشکل بسیار معمول بود». طبق گفته‌ی او، Surface Pro 4 بدنام‌ترین بود؛ اما مدل‌های دیگر سرفیس بوک و سرفیس هم درگیر این مسئله بودند. با این حال، سیاست فروشگاه این بود که مشتریان با یک دستگاه جایگزین رایگان آن‌جا را ترک کنند:
«مهم نبود فروشگاه در کدام منطقه از کشور قرار داشته باشد، اگر باتری باد کرده وارد می‌شد، باید فورا به مشکل مشتری رسیدگی می‌کردید. سوالی پرسیده نمی‌شد». او تاکید داشت: «مسئولیت اینکه بگذارید آنها با آن دستگاه به خانه بروند، بسیار سنگین بود».
با بسته شدن ، تنها راه باقی‌مانده برای کاربران سرفیس پیشتیبانی تلفنی مایکروسافت است. طبق گفته‌ها و شنیده‌ها، این خدمات زمین تا آسمان با سرویس‌های فوق‌العاده‌ی فروشگاه‌ها فاصله دارد.
مایکروسافت همچنان در حال پنهان کردن موضوع باد کردن باتری سرفیس هاست. در صفحات پشتیبانی از سرفیس پرو 4 و سرفیس بوک، این شرکت از عنوان کردن این مشکل طفره می‌رود و تلاش می‌کند مسئله را نادیده بگیرد.
با وجود در پیش گرفتن سیاست سکوت، مایکروسافت کاملا از مشکل باتری‌ها آگاهی دارد. در یک مورد، خرده‌فروشی سابق آنها با انبوهی از باتری‌های باد کرده مواجه شده که شرکت برای مدیریت این مشکل به این فروشگاه اختیار تمدید غیررسمی گارانتی را داده است. «من نمی‌دانم تعداد این موارد به چند عدد می‌رسد، اما هرکسی که مسئول خرده‌فروشی بوده قطعا می‌داند». کارمند سابق فروشگاه مایکروسافت این‌گونه اقرار می‌کند.
دلیل دوم
مدرک دیگری که ثابت می‌کند مایکروسافت از مشکل باد کردن باتری سرفیس خبر دارد، سه قابلیت نرم‌افزاری است که آنها بی سر و صدا برای دستگاه‌های Surface منتشر کرده‌اند: Battery Limit Mode، Battery Smart Charging و Battery Lifespan Saver. هرکدام از این امکانات ظاهرا عملکرد و طول عمر باتری را بهبود می‌بخشند؛ اگرچه مدرکی از آنها در تاریخچه‌ی آپدیت سرفیس دیده نمی‌شود و کاربران از معرفی آنها باخبر نشده‌اند.
Battery Limit Mode قابلیتی است که ظرفیت باتری را به 50 درصد محدود می‌کند و مایکروسافت مدعی است باعث افزایش عمر باتری دستگاه‌هایی می‌شود که کاربران دائما آنها را به شارژر وصل می‌کنند. این ویژگی که با عنوان Kiosk mode هم به آن اشاره می‌شود، اولین بار در آپدیت‌های سرفیس پرو 3 و سرفیس پرو 4 در سال 2018 معرفی شده است.
برای فعال کردن Battery Limit Mode، کاربران سرفیس باید وارد «رابط یکپارچه توسعه‌پذیر سیستم عامل» (UEFI) شوند. با توجه به مدل Surface ممکن است نیاز باشد Firmware آپدیت شود. اکثر کاربران به‌طور مداوم تنظیمات UEFI را بررسی نمی‌کنند و عدم اطلاع‌رسانی به کاربران، این قابلیت را پنهان نگه می‌دارد. جان از وجود این امکان بی‌خبر بود و البته به اینکه تعداد زیادی از کارکنانش سرفیس‌های خود را پیوسته به شارژر وصل می‌کرده‌اند، شک دارد. مستندات رسمی مایکروسافت درباره‌ی Battery Limit Mode در 15 ژانویه 2021 تاریخ‌گذاری شده‌اند.
دومین آپدیت بی سر و صدای باتری، Battery Smart Charging بود؛ با این حال پیدا کردن ترتیب دقیق به‌روزرسانی‌ها کار دشواری است. به‌گفته‌ی مایکروسافت، این قابلیت «کمک می‌کند از باتری خود در برابر تاثیرات الگوهای شارژ و دمای بالا که خرابی باتری را تسریع یا آن را به‌سمت انفجار هدایت می‌کنند، محافظت کنید». اولین تاریخی که توانستیم ردی از این ویژگی در آن پیدا کنیم، 9 جولای 2020 و در یک آپدیت برای سرفیس بوک 2 با این توضیحات مختصر بود: «عملکرد Battery Smart Charging را بهبود می‌بخشد. به‌نظر می‌رسد از این قابلیت پیش از این رونمایی شده باشد.
جولای 2020 همچنین اولین تاریخی است که می‌توانیم رد سومین آپدیت نرم‌افزاری یعنی Battery Lifespan Saver را در آن پیدا کنیم. در صفحات آپدیت سرفیس، هیچ اشاره‌ی مشخصی به این ویژگی دیده نمی‌شود؛ اما در بخش مراقبت از باتری سرفیس، فهرست شده است. این قابلیت به‌طور مداوم باتری سرفیس را زیر نظر می‌گیرد و اگر وضعیت نامطلوب تشخیص داده شود، چند دستور کاهش دائمی ولتاژ شارژ را اجرا می‌کند. این کار برای همیشه ظرفیت باتری را با هدف محدود کردن موقعیت‌هایی که به خرابی آن شتاب می‌دهند، کاهش می‌دهد. یعنی یا کاهش قابل ملاحظه‌ی ظرفیت باتری، یا پیش به‌سوی منفجر شدن آن.
Battery Lifespan Saver فقط در مدل‌های جدید سرفیس شامل Surface Pro 7، Surface Pro 7+، Surface Pro X، Surface Book 3، Surface Laptop 3، Surface Laptop 4، Surface Laptop Go و Surface Go 2 در دسترس است. اینکه این قابلیت تا چه حد از باد کردن باتری این مدل‌ها پیش‌گیری می‌کند، نیازمند گذر زمان است.
درباره‌ی مشکل باد کردن باتری سرفیس چه کار باید کرد؟
سرفیس‌های مایکروسافت به‌عنوان دستگاه‌هایی رده‌بالا معرفی شدند و به همین دلیل قیمت بالایی دارند. قیمت پرچمدار Surface Book می‌تواند بیش از 3000 دلار باشد. قابل درک است کاربرانی که این مبلغ سنگین را بابت خرید این دستگاه‌ها پرداخت کرده‌اند، ناراحت باشند؛ آن هم وقتی‌که تنها ظرف چند سال این تبلت‌ها و لپ‌تاپ‌ها به‌خاطر باد کردن باتری، بلااستفاده شده باشند. آن‌چه نمک به زخم کاربران می‌پاشد، واکنش رسمی مایکروسافت است که به کاربران شانس خرید دوباره‌ی همان مدل را به‌صورت بازسازی شده، با گارانتی 90 روزه و با قیمتی بالاتر از بازار کالاهای دست دوم می‌دهد.
خیلی از کاربران ناامید سرفیس، پیشنهاد جمع‌آوری این دستگاه‌ها را مطرح کرده‌اند؛ کاری که پیش از این، سامسونگ در مورد گلکسی نوت 7 یا اپل درباره‌ی نوع خاصی از مک بوک 15 اینچی انجام داده است. اگرچه این قیاس‌ها چندان صحیح به‌نظر نمی‌رسند. در مثال Samsung و Apple، کاربران زیادی بودند که آتش گرفتن و آسیب دیدن را گزارش کردند تا FAA (اداره هوانوردی فدرال) از ورود این دستگاه‌ها به هواپیما جلوگیری کند. همان‌گونه که مشاهده می‌شود، هنوز کاربری اعلام نکرده که توسط باتری باد کرده‌ی سرفیس آسیب دیده و بنابراین هیچ‌کدام از مدل‌های آن توجه FAA را به خود جلب نکرده‌اند.
خودداری کاربران ناراضی از طرح شکایت جمعی که پیش از این در مورد مایکروسافت به نتیجه رسیده هم آنها را از رسیدن به خواسته‌های‌شان دور نگه داشته است. علاوه بر مشکل ورم کردن باتری، سرفیس پرو 4 به داشتن پرش تصویر که از نمایشگر معیوب LCD آن نشات گرفته، شهرت دارد. هزاران کاربر Surface Pro 4 که از این مسئله (مشهور به Flickergate) آسیب دیده بودند با پی‌گیری شکایت جمعی موفق شدند مدت زمان گارانتی این شرکت برای نمایشگرهای دارای پرش تصویر را از یک به سه سال افزایش دهند.
تا این تاریخ، هیچ شکایت دسته‌جمعی‌ای در مورد مشکلات باتری سرفیس به ثبت نرسیده است. در ماه ژوئن 2020 یک گروه فیسبوکی با هدف سازمان‌دهی پاسخی جمعی به این مشکل شکل گرفت. اما چندین شرکت حقوقی از طرح شکایت جمعی صرف نظر کردند.
تعجب‌آور نیست اگر بسیاری از کسانی که از باد کردن باتری سرفیس رنج می‌برند، درواقع طرفداران پر و پا قرص محصولات مایکروسافت باشند که حالا به‌خاطر هزینه‌ای که بابت محصولی معیوب پرداخت کرده‌اند، راضی به‌نظر نمی‌رسند. دستگاهی که بسیاری از کاربران شیفته‌ی آن بودند، تا اینکه ورم کردن آن شروع شد.
«آنها دستگاه‌های بسیار خوبی هستند… اما با توجه به اطلاعات کنونی‌ام، هرگز آنها را برای خودم نمی‌خرم». جان چنین می‌گوید و به این نکته اشاره می‌کند که بسیاری از کارکنان شرکت، عاشق Surface Book خود بودند.
یکی از مشتریان آرتل در کمال رضایت، سرفیس پروی 4 دارد، چنین حسی را بیان می‌کند. «اشتباه نمی‌کنم. من این دستگاه‌ها را دوست دارم. سرفیس‌ها شگفت‌انگیزند. اگر طوری مهندسی می‌شدند که تعمیرپذیرتر بودند، آنها را خیلی بیش‌تر از این توصیه می‌کردم». درنهایت، تکنسین های آرتل به باد کردن باتری سرفیس به چشم نشانه‌ی بیزاری از تعمیرپذیری در این صنعت نگاه می‌کنند. «اگر عده‌ای زیادی از مردم در این مورد شکایت کنند، غول‌های تکنولوژی مجبور خواهند شد دستگاه‌ها را طوری بسازند که بیش از این قابل‌تعمیر باشند و بیش‌تر دوام بیاورند… ما می‌خواهیم دستگاهی 2000 دلاری داشته باشیم که حداقل چند سال عمر کند.»
اگر سرفیس شما نیز دچار این مشکل باد کردن باتری یا پرش تصویر شده است با کارشناسان آرتل تماس حاصل نمایید.
منبع: www.engineering.com
